§ 3 Grecja Achajów, 5 klasa

Видеоурок https://eior.by/catalog_lecture/5-klass/history/32.php

TEST https://learningapps.org/watch?v=p84zybs5k18

Przypomnij sobie. Kto w mitologii greckiej był praojcem Achajów i Dorów?

1. Podbój Grecji przez Achajów. Pod koniec trzeciego tysiąclecia p.n.e. z północy Półwyspu Bałkańskiego do Grecji wtargnęły plemiona Achajów. Najeźdźcy byli na niższym poziomie rozwoju niż lokalna ludność niegrecka. Dopiero w XVI wieku p.n.e. zaczyna się wzrost gospodarczy i kulturalny achajskiej Grecji. Ukształtowała się wówczas cywilizacja mykeńska, określana tak od nazwy najsilniejszego państwa Achajów – Myken. Była to pierwsza cywilizacja na terytorium Grecji kontynentalnej. Tak samo, jak na Krecie, centrami  małych państw były pałace z  przylegającym do nich terytorium. W przeciwieństwie do kreteńskich pałaców, achajskie miały mocne fortyfikacje. Oznacza to, że achajscy królowie byli wrogo nastawieni wobec siebie i często prowadzili kampanie wojskowe.

Mykeny, rekonstrukcja

Mykeny. Lwia brama

Złota Maska Agamemnona z Myken. 

2. „Opływające złotem Mykeny”. Największym pałacowym państwem w południowej Grecji były Mykeny. Władcy Myken i najwyższa arystokracja mieli niezliczone skarby. W królewskich grobowcach archeolodzy odkryli wiele przedmiotów ze złota, biżuterię, brązowe miecze i inną broń. Nic więc dziwnego, że starożytni Grecy uważali Mykeny za „opływające złotem”.

    Mykeńscy królowie często dokonywali najazdów na osady wzdłuż wybrzeża Morza Śródziemnego. Na północno-zachodnim wybrzeżu Azji Mniejszej ich rywalem stało się niewielkie królestwo - Troja. Około 1240 roku p.n.e. mykeński król na czele połączonych armii państw achajskich udał się na podbój Troi.

3. Wojna trojańska. O wojnie między Trojanami i Grekami opowiadają najstarsze legendy i opowieści. Przekazywano je ustnie z pokolenia na pokolenie. W VIII wieku p.n.e. zainspirowały one największego greckiego poetę Homera do napisania poematu „Iliady”. Jak podaje Homer, wojna trwała dziesięć lat. Mury Troi były tak wysokie i niedostępne, że greccy wojownicy nie mogli zdobyć miasta. Wreszcie najbardziej przebiegły z Greków – Odyseusz – wymyślił podstęp, jak zdobyć Troję. Za jego radą Grecy obok murów miasta zbudowali z drewna ogromny posąg konia.

Koń trojański. Rysunek współczesny

    Wewnątrz figury ukryło się kilku dzielnych greckich żołnierzy. Pozostali weszli na statki i odpłynęli na otwarte morze. Naiwni Trojańczycy pomyśleli, że Grecy już odeszli. Ucieszyli się na długo oczekiwane zwycięstwo i wciągnęli konia do miasta. Jak tylko zapadła noc, greccy wojownicy wyszli z drewnianego konia i otworzyli bramę miasta. Wpuścili oni swoich kompanów, którzy potajemnie wrócili i zaatakowali śpiących Trojan. Troja została zniszczona i spalona, a jej król zabity. Tak zakończyła się wojna trojańska. Przez długi czas ludzie uważali tę historię za mit. Tylko pod koniec XIX wieku niemiecki archeolog-amator Heinrich Schliemann udowodnił, że Troja istniała na prawdę. Badacz odkopał na terytorium współczesnej Turcji ruiny tego starożytnego miasta.

    Wkrótce po zakończeniu wojny trojańskiej zginęła też mykeńska cywilizacja. Do Grecji  z północy na południe Półwyspu  Bałkańskiego przywędrowały Plemiona Greków-Dorów. Nie posiadali oni co prawda kultury i umiejętności Achajów, ale nowi najeźdźcy zdobyli i zniszczyli prawie wszystkie pałace.

4. Kultura achajskiej Grecji. Achajowie przejęli alfabet od Kreteńczyków i dostosowali go do języka greckiego. Liczne tabliczki były pokryte ich napisami , które przetrwały do naszych czasów. Malarstwo ścienne w pałacach Achajów jest bardzo podobne do kreteńskiego, ale jest między nimi jedna istotna różnica. W malarstwie Achajów dominowały tematy wojenne. Najczęściej przedstawiali oni bitwy, rydwany bojowe oraz oblężenie zamków. 

    Tak więc Achajowie, podobnie jak Kreteńczycy, stworzyli pałacowe państwa oraz wysoko rozwiniętą kulturę, chociaż była ona bardziej  surowa i waleczna w porównaniu do kultury cywilizacji kreteńskiej.

1. Kiedy pojawiła się pierwsza cywilizacja na terytorium kontynentalnej Grecji? Jak nazywała się ona i kto był jej twórcą?

2. Czym różniły się budowle pałacowe na Krecie od podobnych konstrukcji w achajskiej Grecji?

3. Dlaczego starożytni Grecy nazywali Mykeny „opływającymi złotem»?

4. Z jakich źródeł można dowiedzieć się o wydarzeniach wojny  trojańskiej? Policz, ile lat temu się odbyły.

5. Zastanów się, co spowodowało zniszczenie cywilizacji mykeńskiej. Z czyjego powodu upadła? Dlaczego?

6 *. Wymień najistotniejsze cechy kultury Achajów.