§ 26 Powstanie państwa w Chinach, 5 klasa
POWSTANIE PAŃSTWA W CHINACH
WIDEO: Powstanie państwa w Chinach
TESTY: https://learningapps.org/5793463
https://learningapps.org/15811040
§ 26. Powstanie państwa w Chinach
Przypomnijcie sobie. 1. Do kogo należała władza w dawnych państwach Wschodu? 2. W jaki sposób umacniano tę władzę ?
1.
Państwo i ludzie. Chiny leżą na
wschodzie Azji. Jeszcze w dalekiej starożytności ludzie
zasiedlili szerokie równiny, które
przecinały dwie duże rzeki - Huang He i
Jangcy. Na
zachodzie równina zamienia
się w płaskowyż, a następnie w góry skaliste.
Przez wieki rzeka Huang He, co oznacza „Żółta
rzeka”, przynosiła do doliny
cząstki żółtej gleby - lessu. Jest on
podobny do piasku, ale przy tym bardzo
żyzny. Przy wystarczającej ilości
wilgoci na tej ziemi ludzie otrzymywali wysokie plony. Plony zależały nie tylko od wykorzystania wód rzeki, ale również od deszczy,
które padały obficie w miejscach bliskich od wybrzeża Oceanu
Spokojnego. Często w porze
deszczowej woda przelewała się przez brzegi
Huang He, rozlewała
się i rujnowała dziesiątki i setki chińskich osiedli. Miejscowi mieszkańcy bali się tych burzliwych wylewów i nazywali
Huang He „rzeką tysiąca
klęsk”. Nawet starożytny chiński hieroglif „nieszczęście” przedstawiał rozlaną wodę. Wszystko to znalazło
odzwierciedlenie w mitach o ogromnych smokach, które żyją w rzece.
2.
Zajęcia starożytnych Chińczyków.
Podobnie
jak w innych cywilizacjach
starożytnego Wschodu podstawą
gospodarki starożytnych Chińczyków zostało rolnictwo. Pierwsi rolnicy osiedlili się w środkowym
biegu rzeki Huang
He. Uprawiali oni miękkie gleby
lessowe motykami. Siali proso
i pszenicę, uprawiali warzywa, hodowali zwierzęta. Narzędzia i broń wyrabiali z
brązu. Rozwój gospodarki doprowadził w II tysiącleciu p.n.e. do powstania
państwa. W V wieku p.n.e. brąz zastąpiono żelazem. W rolnictwie pojawił
się pług z żelazną końcówką. W uprawie
roli pracę ręczną zastąpiono siłą pociągową - bykami.
To znacznie zwiększyło
plony. W tym samym czasie
starożytni Chińczycy opanowali uprawę ryżu. Ryż
zbierano dwa lub trzy razy w roku.
Uprawy ryżu wymagają dużo wilgoci,
i dlatego rolnicy zaczęli
budować kanały nawadniające. Wysokie plony
sprzyjały powiększeniu ilości mieszkańców. Kraj był gęsto zaludniony. Starożytni Chińczycy zaczęli oswajać odległe
od Huang He ziemie.
W tym
czasie pojawiły się pierwsze miasta. W wielu z nich mieszkały w dziesiątki
tysięcy osób. Do ochrony przed powodziami miasto często ogradzano od rzeki
tamami ziemnymi.
Chińczycy
jako pierwsi na świecie zaczęli produkować cienkie i lekkie tkaniny jedwabne. Najcieńszą nić
otrzymywano z kokonów jedwabników. Żeby zrobić
piękną tkaninę potrzebne były duży wysiłek i cierpliwość. Produkcja jedwabiu utrzymywana była w ścisłym
tajemnicy.
3. Stworzenie jednolitego państwa chińskiego. W III wieku p.n.e.w Chinach istniało kilka państw, które uparcie walczyły między
Żeby położyć kres napadom
koczowników, wzdłuż północnej granicy kraju, QinShi Huang nakazał zbudować
ogromny mur, który przeszedł do
historii pod nazwą Wielki Mur
Chiński. Jednocześnie w pobliżu
stolicy zbudował dla siebie wewnątrz całej góry ogromny podziemny grobowiec.
Natychmiast po śmierci QinShi Huang w Chinach wybuchły powstania ludowe, które
zniszczyły dynastię Qin.
Dynastia
Han. W II wieku p.n.e. władza przeszła do nowej dynastii Han. Jednolite państwo chińskie kwitło.
Granice państwa się rozszerzyły. Doprowadziło to Chiny do ciężkich i uporczywych wojen z
sąsiadami.
W czasach dynastii Han Chińczycy po raz pierwszy zetknęli się z innymi rozwiniętymi cywilizacjami starożytności. Gdy chińscy kupcy pokonali góry i pustynie, dowiedzieli się o istnieniu miast i państw w Azji Środkowej. Przywieźli stamtąd wiele roślin uprawnych, takich
jak
brzoskwinie i melony. Mieszkańcy
Azji Środkowej docenili wspaniałe towary chińskie, przede wszystkim tkaniny
jedwabne. Dużym popytem cieszyły się chińskie wyroby z brązu, pokryte
lakieremluksusoweprzedmioty i papier. Na
chińskie towary było zapotrzebowanie w wielu krajach. Tak pojawił się Wielki Jedwabny szlak, który poprzez
rozległe przestrzenie Azji prowadził aż do Europy.
Za panowania dynastii Qin Chiny zostały zjednoczone pod zwierzchnictwem
jednego władcy, za panowania zaś dynastii Han starożytne Chiny osiągnęły szczyt
swojej potęgi.
1. Gdzie są położone Chiny? Opiszcie rozwój państwa chińskiego w drugim
tysiącleciu p.n.e. - III wieku p.n.e., korzystając z mapy na 98
s. podręcznika.
2. Dlaczego pierwsi rolnicy na terytorium Chin osiedlili się w
dolinie rzeki Huang He? Jakie trudności tu ich
spotkały?
3.
Czym do historii Chin wpisały się rządy
dynastii Qin i Han?
4. Na taśmie czasu zaznaczcie lata stworzenia jednolitego państwa w
Chinach, Indiach i starożytnym Egipcie. Określcie, które z nich było pierwsze.
O ile wcześniej?
Dla ciekawskich
Starożytny chiński historyk o grobowcu QinShi Huang
Najpierw wydrążyli górę. Wewnątrz umieścili modele pałaców królewskich,
kosztowności i biżuterię.Wgrobowcu umieszczono również 6000
glinianych figur - ilość uzbrojonych żołnierzy, którzy mieli
chronić swojego władcę.
Ustawiono kusze-samostrzały do zabicia możliwych złodziei. Budowniczych
grobowca zamurowano w nim. Następnie grobowiec zasypano ziemią. Górę
zamaskowano, wysiewając trawę.
Pytania do dokumentu. Jaki wniosek można wyciągnąć na podstawie opisu grobowca?
Terakotowa Armia
Terakotowy żołnierz z grobowca QinShi Huang
Wielki Mur Chiński. Wygląd współczesny
Do jego budowy zegnano setki tysięcy chłopów, niewolników, żołnierzy i skazańców. Warunki pracy były bardzo trudne, jedzeniadla budowniczych nie wystarczało i często
umierali z głodu. Chiński historyk napisał: «Równano z ziemią góry, zasypywano wąwozy, prowadzono prostą drogę. Jak tanio ceniono pracę i życie
zwykłych ludzi!» W ten sposób powstał
Wielki Mur Chiński
o długości 4000 km.
Pytania do dokumentu. Kogo chiński historyk uważał za
prawdziwego twórcę Wielkiego Muru Chińskiego?
Комментарии
Отправить комментарий